nowości 2025

Wojciech Juzyszyn Efemerofit

Gustaw Rajmus Królestwa

Karol Samsel Autodafe 8

książki z 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

PONIEWCZASIE. Zlomanoff Romuald

2025-01-12 11:54

ZLOMANOFF ROMUALD (ur. w 1926 roku). Przepraszam, że skupiam się niemal wyłącznie na naszych sybirakach i ich niedoli: „pani Papińska zmarła z głodu”, Ryszard Krupski „zmarł z głodu”.
Włodzimierz Zlomanoff (ur. w 1929 r.), brat Romualda, zanotował obserwację, z której nie rezygnujmy, pamiętając o Krupskich, Papińskich i Żelechowskich: „przyszedł transport zesłańców z gór Kaukazu. Są to górale z plemienia Czeczeńców. (...) Są traktowani gorzej, jak my byliśmy. (...) Już przy rozładunku na stacji wynoszono ciała dzieci i kobiet. Zmarli z wycieńczenia”.
I ciąg dalszy czeczeńskiej zapiski z 6 czerwca 1945 roku. Rzecz dzieje się w Pawłodarze: „Idąc rano do kolejki po chleb widziałem dzieci, kobiety pod płotami. Umarli z głodu i wycieńczenia”.
O Anieli Żelechowskiej mamy następującą wzmiankę: „zabrana do pracy w okręgu karagandyjskim, skąd nie wróciła”. Albo równie bolesna wzmianka o podchorążym Henryku Dworzaku: „zaginął w drodze do armii gen. Andersa”.

[25 IV 2023]
© Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki